Paraben, ilaç ve kozmetik sektöründe kullanılan koruyucu bir kimyasal maddedir. Bu bileşikler ve tuzlar özellikle bakterisid ve fungusit özellikleri nedeniyle kullanılır.
Paraben ’in Kullanım alanları
Şampuan, saç kremi, nemlendirici krem, tonik, deodorant, parfüm, tıraş jeli, bronzlaşma kremi, makyaj malzemeleri, güneş koruyucusu ve diş macununda bulunur.
Parabenler ilaç ve yiyecek gibi ürünler dışında, kozmetikler (fondöten, pudra, far, maskara, makyaj temizleyiciler, ruj) ve kişisel bakım ürünlerinde (losyon ve kremler, diş macunu, şampuanlar, saç bakım malzemeleri, güneş yağları, cilt temizleyiciler, tonikler, deodoranlar) kullanılıyor. Parabenler kozmetik ürünlerin içinde yüzde 0.05 ila 0.6 oranında bulunur. 1980’lerde yapılan bir çalışmada parabenlerin 13bin üzerinde kozmetik üründe bulunduğu tespit edilmiş. Bilindiği üzere 80’li yıllardan bu yana kozmetikte ürün çeşitliliği çok arttı. Bu da paraben içeren ürünlerin sayısı oldukça artırdı.
Paraben’in kimyası
Parabenler, para-hidroksibenzoik asitin esterleri olup, adını burdan almıştır. Yaygın parabenler, metilparaben (E numarası E218), etil paraben (E214), propilparaben (E216),bütilparaben ve heptilparaben (E209) kapsamaktadır. Daha az yaygın olarak parabenler izobütilparaben, izopropilparaben, benzilparaben ve onun sodyum tuzu olarak bulunmaktadır.Parabenin genel yapısı sayfanın sağ üstünden belirtilmiş olup, R ile gösterilen kısım metil, etil, propil ve bütil gibi alkil gruplarını belirtmektedir.
Paraben ’in zararları
Paraben koruyucular (methyl,propyl,butyl ve ethyl): Mikrobiyel oluşumu önlemek ve ürünün raf ömrünü uzatmak için kullanılan bu madde toksik oldukları bilinmesine rağmen oldukça yaygın olarak kullanılmaktadır. Pek çok alerjik reaksiyonlara ve cilt rahatsızlıklarına neden olurlar.
Parabenler, hassasiyeti olan kişilerde egzamaya yol açabilir. Tıpkı nikel alerjisi olanların imitasyon takı takmaması gibi düşünebilirsiniz bu alerjiyi. Ayrıca egzamalı cilde uygulandığında da reaksiyona yol açabilir. Ama buradan herkesin cildine zararlı olduğu çıkarımı yapılamaz.
Acil durum tanımı: Uyarı ! Yutulmuşsa veya solunmuşsa zararlıdır. Cilt, göz ve solunum organlarında tahrişe neden olur. Alerjik cilt reaksiyonlarına sebep olabilir.
Cilt ile temas: Ciltte tahrişe sebep olur. Kızarma, kaşıntı ve acıma hissi gibi belirtiler olabilir. Ciltte alerjik reaksiyonlara neden olabilir.
Gözle temas: Gözde tahriş, kızarma ve ağrıya neden olur.
Polyethylene Glycol(PEG) Bileşenleri: Cildin tabii nem değerini çoğaltabilen ve azaltabilen, potansiyel olarak kanserojen olan petrolium katkı maddesidir. Bu, cildin yaşlı görünümünü artırır ve bakterilere karşı daha fazla savunmasız duruma sokar. Sıvı ve katı yağları çözmek için temizlik ürünlerinde kullanılır.
Malzeme Güvenlik Data Sayfasında bu uyarılar olmasına ragmen birçok üründe kullanımı devam etmektedir.
Yapılan araştırmalarda birçok tümör hücresinde paraben tespit edilmiş. Parabenin oluşturduğu zehirin birikmesiyle olan kanser hastalıklarının başında “Meme Kanseri” geliyor.
Meme kanserine neden olan ürünler arasında deodorantlar var. Paraben içermeyen ürünleri kullanmak alabileceğimiz tedbirlerden bir tanesi.
Parabenin içindeki metil, propil ve butil maddeleri “Endokrin Sistemini” etkiliyor. Parabenin vücutta depolanıp hormon üretimine müdehale ettiği gözlemlenmiş.
Ayrıca yapılan araştırmalarda koruyucu kimyasalların özellikle bebek ve çoçuklarda bağışıklı sistemi üzerinde çeşitli problemlere yol açtığı gözlemlenmiş. Eğer ürün %25 ten fazla paraben içeriyorsa bu etkilerin görülmesi bir o kadar artıyor.
Genelde güzellik ve cilt sağlığı için kullanılan kozmetik maddeler, paraben içerdiğinde kişide erken yaşlanmaya neden olabiliyor. Özellikle metilparabenin cilt hücrelerini öldürdüğü düşünülüyor.
