Natamisin Gıda sektöründe koruyucu (küf ve maya önleyici) olarak kullanılmaktadır. Gıdaların bozulmasına neden olan bilinen tüm küf ve mayalara karşı etkilidir. Natamisin özellikle Peynirlerde ve Sosis ve sucuklarda küf önleyici olarak yaygın bir şekilde kullanılmaktadır.
NATAMİSİN İÇEREN ÜRÜNLER NEDEN TOPLATILIYOR?
Türk Gıda Kodeksi Katkı Maddeleri Yönetmeliğine göre Natamisin ürünlere yüzeyden püskürtme sistemiyle kullanılması gerekmektedir. İlgili madde 1 mg/dm2’lik yüzeyde, 5 mm’lik derinlikte bulunmayacak şekilde olması gerektiğini söyler. Belirtilen ölçülerden fazla bulunan ürünler için toplatma kararı verilmiştir. Bunun nedeni natamisin maddesinin bir tür antibiyotik olması yani antibiyotik tüketimini sınırlandırmaya yönelik uygulamalardan kaynaklanmaktadır.
NATAMİSİN İLE İLGİLİ YÖNETMELİK
GıdaTarım Hayvancılık Bakanlığının aşağıda yazılı tebliği gereği kullanımı sınırlandırılmıştır.
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından:
TÜRK GIDA KODEKSİ GIDA KATKI MADDELERİ YÖNETMELİĞİNDE
DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK
MADDE 1 – 30/6/2013 tarihli ve 28693 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Gıda Katkı Maddeleri Yönetmeliğinin 17 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 17 – (1) Gıda katkı maddeleri, EK-II’de özellikle belirtilmedikçe, bebekler ve küçük çocuklar için özel tıbbi amaçlı diyet gıdalar da dâhil olmak üzere, bebeklere ve küçük çocuklara yönelik özel beslenme amaçlı gıdalara ilişkin mevzuat kapsamındaki bebek formülleri, devam formülleri ve bebek ve küçük çocuk ek gıdalarında kullanılmaz.”
MADDE 2 – Aynı Yönetmeliğin 19 uncu maddesinin dördüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(4) Birinci, ikinci ve üçüncü fıkralarda yer alan hükümler, aksi belirtilmedikçe bebeklere ve küçük çocuklara yönelik özel beslenme amaçlı gıdalara ilişkin mevzuat kapsamındaki bebek formülleri, devam formülleri, bebek ve küçük çocuk ek gıdaları ve bebeklere ve küçük çocuklara yönelik özel tıbbi amaçlı diyet gıdalara uygulanmaz.”
MADDE 3 – Aynı Yönetmeliğin EK-II’sinde aşağıdaki değişiklikler yapılmıştır:
- a) Bölüm A’da;
1) “Giriş” başlığı altında yer alan ikinci satır aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“- gıda katkı maddesinin adı ve E kodu (adı geçen gıda katkı maddeleri belirli bir gıdaya ilave edilmiş ise 3/4/2017 tarihli ve 30027 mükerrer sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Gıda Katkı Maddelerinin Spesifikasyonları Hakkında Yönetmelikte listelenen daha spesifik E kodları ve isimleri (eşanlamlısı hariç) alternatif olarak kullanılabilir),”
2) “Listelerde yer alan gıda katkı maddeleri ve kullanım koşullarına ilişkin genel hükümler” başlığı altında yer alan (1) ve (5) numaralı satırlar aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“1. Sadece BÖLÜM B’de listelenen maddeler, Bölüm E’de daha spesifik olarak belirtilmedikçe, Türk Gıda Kodeksi Gıda Katkı Maddelerinin Spesifikasyonları Hakkında Yönetmelikte belirtildiği şekilde gıdalarda katkı maddesi olarak kullanılabilir.”
“5. E 123, E 127, E 160b, E 161g, E 173 ve E 180 kodlu renklendiriciler ve bunların karışımları son tüketiciye doğrudan satılamaz.”
3) “Bu Yönetmeliğin 19 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan taşınma prensibinin sonucu olarak katkı maddesi bulunmasına izin verilmeyen gıdalar” başlıklı Tablo 1’de yer alan (1) numaralı satır aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve (11) numaralı satırdan sonra gelmek üzere aşağıdaki satır eklenmiştir.
“
| 1 | Bu Yönetmeliğin 4 üncü maddesinde tanımlanmış olan işlenmemiş gıdalar (Hayvansal Gıdalar İçin Özel Hijyen Kuralları Yönetmeliği kapsamında tanımlanan hazırlanmış et karışımları hariç) |
”
“
| 12 | Türk Gıda Kodeksi Bebek Formülleri Tebliği, Türk Gıda Kodeksi Devam Formülleri Tebliği, Türk Gıda Kodeksi Bebek ve Küçük Çocuk Ek Gıdaları Tebliğinde yer alan bebek ve küçük çocuklar için gıdalar ve Türk Gıda Kodeksi Özel Tıbbi Amaçlı Diyet Gıdalar Tebliğinde yer alan bebekler ve küçük çocuklar özel tıbbi amaçlı gıdalar |
”
4) Bu Yönetmeliğin 19 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan taşınma prensibinin sonucu olarak renklendirici bulunmasına izin verilmeyen gıdalar” başlıklı Tablo 2’nin (29) numaralı satırı aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“
| 29 | Türk Gıda Kodeksi Bebek Formülleri Tebliği, Türk Gıda Kodeksi Devam Formülleri Tebliği, Türk Gıda Kodeksi Bebek ve Küçük Çocuk Ek Gıdaları Tebliğinde yer alan bebek ve küçük çocuklar için gıdalar ve Türk Gıda Kodeksi Özel Tıbbi Amaçlı Diyet Gıdalar Tebliğinde yer alan bebekler ve küçük çocuklar özel tıbbi amaçlı gıdalar |
”
5) “Lakların hazırlanmasında kullanılabilecek renklendiriciler” başlıklı Tablo 3’e (E 100) kodlu katkı maddesine ait satırdan sonra gelmek üzere aşağıdaki katkı maddesi eklenmiştir.
“
| E 101 | Riboflavinler |
”
- b) Bölüm B – Tüm Katkı Maddelerinin Listesi başlığı altında yer alan, “Renklendiriciler ve tatlandırıcılar dışındaki katkı maddeleri” başlıklı tabloya numara sırasına göre aşağıdaki katkı maddeleri eklenmiş ve(E 912) kodlu katkı maddesine ait satır yürürlükten kaldırılmıştır.
“
| E 534 | Demir tartarat |
| E 641 | L-lösin |
| E 1209 | Polivinil alkol-polietilen glikol-aşılı-kopolimer |
”
- c) Bölüm C – Katkı Maddelerinin Gruplarının Belirlenmesi başlığı altında yer alan Grup I tablosunda yer alan (E 425) kodlu katkı maddesine ait satır aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“
| E 425 | Konjak
(i) Konjak gam (ii) Konjak glukomannan |
10g/kg, tek başına veya birlikte (1) (2) (3) |
”
ç) Bölüm D – Gıda Kategorileri başlıklı tabloda yer alan;
1) (0.) numaralı kategori başlığı aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“
| 0. |
”
2) (01.8) numaralı kategoriden sonra gelmek üzere aşağıdaki kategori eklenmiştir.
“
”
3) “Et” başlıklı (08.) numaralı kategoriye ait satırlar aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“
| Et |
| Hayvansal Gıdalar İçin Özel Hijyen Kuralları Yönetmeliği kapsamında tanımlanan çiğ et(hazırlanmış et karışımları hariç) |
| Hayvansal Gıdalar İçin Özel Hijyen Kuralları Yönetmeliği kapsamında tanımlanan hazırlanmış et karışımları |
| Et ürünleri |
| Isıl işlem görmemiş et ürünleri |
| Isıl işlem görmüş et ürünleri |
| Et için süslemeler, kaplamalar ve kılıflar |
| Nitrit ve nitratlarla ilgili özel hükümler içeren geleneksel kürlenmiş et ürünleri |
| Daldırma yöntemi ile kürlenmiş geleneksel ürünler (Nitrit ve/veya nitrat, tuz ve diğer bileşenleri içeren bir kürleme çözeltisine daldırılarak kürlenmiş et ürünleri) |
| Geleneksel kuru kürlenmiş ürünler (Kuru kürleme işlemi; nitrit ve/veya nitrat, tuz ve diğer bileşenleri içeren kür karışımının et yüzeyine kuru olarak uygulanmasının ardından, stabilizasyon/olgunlaştırma periyodu ile devam eder) |
| Diğer geleneksel kürlenmiş ürünler (Daldırma ve kuru kürleme işlemlerinin birlikte uygulandığı veya nitrit ve/veya nitratın bileşik bir ürün içerisinde yer aldığı veya kürleme çözeltisinin pişirme öncesinde ürünün içine enjekte edildiği ürünler) |
”
4) (12.3) numaralı kategoriye ait satır aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“
| Sirkeler ve seyreltik asetik asit (hacmen %4-30 oranında su ile seyreltilmiş) |
5) (13.1.4) numaralı kategoriden sonra gelmek üzere aşağıdaki kategoriler eklenmiş, diğer kategori numaraları (13.3) ve (13.4) olarak teselsül ettirilmiştir.
“
”
- d) Bölüm E – Gıda Kategorilerinde İzin Verilen Gıda Katkı Maddeleri ve Kullanım Koşulları başlıklı tabloda;
1) “Tüm gıda kategorilerinde kullanılmasına izin verilen gıda katkı maddeleri” başlıklı (0.) numaralı kategori aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“
| 0. | Tüm gıda kategorileri (özellikle belirtilmedikçe, bebek ve küçük çocuklar için gıdalar hariç) | |||
| E 290 | Karbon dioksit | quantum satis | Bebek ve küçük çocuklar için olan gıdalarda kullanılabilir.
|
|
| E 338-452 | Fosforik asit—fosfatlar—di-,tri-ve polifosfatlar | 10 000 | (1) (4) (57) | Sadece kurutulmuş toz formdaki gıdalar (üretim prosesi sırasında kurutulmuş gıdalar ve bunların karışımları) (EK II Bölüm A Tablo 1’ de listelenen gıdalar hariç)
|
| E 459 | Beta-siklodekstrin | quantum satis | Sadece tablet ve kaplanmış tablet formundaki gıdalar (EK II Bölüm A Tablo 1’de listelenen gıdalar hariç) | |
| E 551-553 | Silikon dioksit — silikatlar | 10 000 | (1) (57) | Sadece kurutulmuş toz formdaki gıdalar (üretim prosesi sırasında kurutulmuş gıdalar ve bunların karışımları), (EK II Bölüm A Tablo 1’ de listelenen gıdalar hariç) |
| E 551-553 | Silikon dioksit — silikatlar | quantum satis | (1) | Sadece tablet ve kaplanmış tablet formundaki gıdalar (EK II Bölüm A Tablo 1’de listelenen gıdalar hariç) |
| E 938 | Argon | quantum satis | Bebek ve küçük çocuklar için olan gıdalarda kullanılabilir. | |
| E 939 | Helyum | quantum satis | Bebek ve küçük çocuklar için olan gıdalarda kullanılabilir. | |
| E 941 | Azot | quantum satis | Bebek ve küçük çocuklar için olan gıdalarda kullanılabilir. | |
| E 942 | Azot oksit | quantum satis | Bebek ve küçük çocuklar için olan gıdalarda kullanılabilir. | |
| E 948 | Oksijen | quantum satis | Bebek ve küçük çocuklar için olan gıdalarda kullanılabilir. | |
| E 949 | Hidrojen | quantum satis | Bebek ve küçük çocuklar için olan gıdalarda kullanılabilir. | |
”
2) “Olgunlaştırılmış peynir” başlıklı (01.7.2) numaralı kategoride yer alan (E 120), (E 141) kodlu katkı maddelerine ait satırlar, (E 160b) kodlu katkı maddesine ait ilk satır ile (E 160c) ve (E 235) kodlu katkı maddelerine ait satırlar aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, aynı kategoride yer alan (8) numaralı dipnot yürürlükten kaldırılmış ve aynı kategoriye aşağıdaki dipnot eklenmiştir.
“
| E 120 | Koşineal, Karminik asit, Karminler | 125 | (83) | sadece red marbled cheese ve red pesto cheese |
”
“
| E 141 | Klorofillerin ve klorofilinlerin bakır kompleksleri | quantum satis | sadece sage Derby cheese, green and red pesto cheese, wasabi cheese ve green marbled herb cheese |
”
“
| E 160b | Anatto, Biksin, Norbiksin | 15 |
”
“
| E 160c | Paprika ekstraktı, kapsantin, kapsorubin | quantum satis |
”
“
| E 235 | Natamisin |
”
“(83): E 120 koşineal, karminik asit, karminler adlı renklendiriciden hazırlanan alüminyum laklardan gelen alüminyum için maksimum miktar 3,2 mg/kg’dır.”
3) “Yenilebilir peynir kabuğu” başlıklı (01.7.3) numaralı kategoride yer alan (67) numaralı dipnot aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(67) : E 120 koşineal, karminik asit, karminler ve E 180 Litolrubin BK adlı renklendiricilerden hazırlanan alüminyum laklardan gelen alüminyum için maksimum miktar 10 mg/kg’dır. Diğer alüminyum laklar kullanılamaz.”
4) “İşlenmiş peynir” başlıklı (01.7.5) numaralı kategoride yer alan (E 104), (E 110) ve (E 124) kodlu katkı maddelerine ait satırlar yürürlükten kaldırılmış, (66) numaralı dipnot aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(66) : E 120 koşineal, karminik asit, karminler adlı renklendiriciden hazırlanan alüminyum laklardan gelen alüminyum için maksimum miktar 1,5 mg/kg’dır. Diğer alüminyum laklar kullanılamaz.”
5) “Peynir ürünleri (kategori 16 kapsamındaki ürünler hariç)” başlıklı (01.7.6) numaralı kategoride yer alan (E 235) kodlu katkı maddesine ait satır aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“
| E 235 | Natamisin |
”
6) “Süt analogları, içecek beyazlatıcıları dahil” başlıklı (01.8) numaralı kategoriden sonra gelmek üzere (01.9) numaralı kategoriye ait aşağıdaki tablo eklenmiştir.
“
| 01.9 | Yenilebilir kazeinatlar | ||||
| E 170 | Kalsiyum karbonat | quantum satis | |||
| E 331 | Sodyum sitratlar | quantum satis | |||
| E 332 | Potasyum sitratlar | quantum satis | |||
| E 333 | Kalsiyum sitratlar | quantum satis | |||
| E 380 | Triamonyum sitrat | quantum satis | |||
| E 500 | Sodyum karbonates | quantum satis | |||
| E 501 | Potassium karbonatlar | quantum satis | |||
| E 503 | Amonyum karbonatlar | quantum satis | |||
| E 504 | Magnezyum karbonatlar | quantum satis | |||
| E 524 | Sodyum hidroksit | quantum satis | |||
| E 525 | Potasyum hidroksit | quantum satis | |||
| E 526 | Kalsiyum hidroksit | quantum satis | |||
| E 527 | Amonyum hidroksit | quantum satis | |||
| E 528 | Magnezyum hidroksit | quantum satis | |||
”
7) “Temel olarak susuz katı ve sıvı yağlar (sade yağ hariç)” başlıklı (02.1) numaralı kategoride yer alan E 270, E 300, E 472c kodlu katkı maddelerine ait satırlar aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“
| E 270 | Laktik asit | quantum satis | Sadece pişirme ve/veya kızartma amaçlı veya sos/gravy (genellikle et suları ile hazırlanan sos) hazırlama amaçlı yağlar/
Türk Gıda Kodeksi Zeytinyağı ve Pirina Yağı Tebliğinde tanımlanan zeytinyağları hariç
|
”
“
| E 300 | Askorbik asit | quantum satis |
”
“
| E 472c | Yağ asitlerinin mono- ve digliseritlerinin sitrik asit esterleri | quantum satis |
”
8) “Türk Gıda Kodeksi Sürülebilir Yağlar / Margarin ve Yoğun Yağlar Tebliği’nde tanımlanan sürülebilir yağlar dahil olmak üzere diğer katı ve sıvı yağ emülsiyonları – Sıvı emülsiyonlar” başlıklı (02.2.2) numaralı kategoriye (E 385) kodlu katkı maddesine ait satırdan sonra gelmek üzere aşağıdaki satır ile (4) numaralı dipnottan sonra gelmek üzere aşağıdaki dipnotlar eklenmiştir.
“
| E 392 | Biberiye ekstraktları | 100 |
”
“(41): Yağ üzerinden ifade edilir.”
“(46): Toplam karnosol ve karnosik asit cinsinden”
9) “Bütün haldeki taze meyve ve sebzeler” başlıklı (04.1.1) numaralı kategoride yer alan (E 912) kodlu katkı maddesine ait satır yürürlükten kaldırılmıştır.
10) “Soyulmuş, kesilmiş ve dilimlenmiş meyve ve sebzeler” başlıklı (04.1.2) numaralı kategoriye (E 333) kodlu katkı maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki satır ile aşağıdaki dipnot eklenmiştir.
“
| 2400 | (82) |
”
“(82): Sadece parlatıcı olarak E 302 ile birlikte kullanılabilir ve bu durumda son üründe E 302’nin maksimum miktarı 800 mg/kg olmalıdır.”
11) “Kurutulmuş meyve ve sebzeler” başlıklı (04.2.1) numaralı kategorideki (E 124) kodlu katkı maddesine ait satır yürürlükten kaldırılmıştır.
12) “Sirke, yağ, veya salamura içindeki meyve ve sebzeler” başlıklı (04.2.2) numaralı kategorideki (E 124) kodlu katkı maddesine ait satır yürürlükten kaldırılmıştır.
13) “Teneke veya cam ambalajdaki meyve ve sebzeler” başlıklı (04.2.3) numaralı kategoride yer alan (E 124) kodlu katkı maddesine ait satır yürürlükten kaldırılmış, aynı kategoride yer alan (E 220-228) kodlu katkı maddesine ait ilk satır aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“
| E 220-228 | Kükürt dioksit—sülfitler | 50 | (3) | Sadece beyaz sebzeler; baklagiller ve işlenmiş mantar dahil |
”
14) “Meyve ve sebze preparatları (komposto hariç)” başlıklı (04.2.4.1) numaralı kategoride yer alan (E 124) kodlu katkı maddesine ait ikinci satır yürürlükten kaldırılmış, (E 200-203) kodlu katkı maddesine ait ikinci satır aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“
|
E 200-203 |
Sorbik asit—sorbatlar |
1000 |
(1)(2) |
Sadece salça, domates püresi ve biber püresi (teneke veya cam ambalajdakiler hariç) Uygulama süresi: 31/12/2017 tarihine kadar |
”
15) ““Türk Gıda Kodeksi Reçel, Jöle, Marmelat ve Tatlandırılmış Kestane Püresi Tebliği”nde tanımlanan reçel, jöle, marmelat ve tatlandırılmış kestane püresi” başlıklı (04.2.5.2) numaralı kategoride yer alan (E 104), (E 110) ve (E 124) kodlu katkı maddelerine ait satırlar yürürlükten kaldırılmış, aynı kategoride yer alan (66) numaralı dipnot aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(66): E 120 koşineal, karminik asit, karminler adlı renklendiriciden hazırlanan alüminyum laklardan gelen alüminyum için maksimum miktar 1,5 mg/kg’dır. Diğer alüminyum laklar kullanılamaz.”
16) “Diğer benzeri sürülebilir meyve ve sebze ürünleri” başlıklı (04.2.5.3) numaralı kategoride yer alan (E 104), (E 110) ve (E 124) kodlu katkı maddelerine ait satırlar yürürlükten kaldırılmış, (E 951), (E 961) ve (E 962) kodlu tatlandırıcılara ait satırlar aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“
| E 951 | Aspartam | 1 000 | Sadece enerjisi azaltılmış sürülebilir meyve veya sebze ürünleri ve enerjisi azaltılmış veya şeker ilavesiz kurutulmuş meyve bazlı sürülebilir ürünler
|
|
| E 961 | Neotam | 32 | Sadece enerjisi azaltılmış sürülebilir meyve veya sebze ürünleri ve enerjisi azaltılmış veya şeker ilavesiz kurutulmuş meyve bazlı sürülebilir ürünler | |
| E 962 | Aspartam-Asesülfam tuzu | 1 000 | (11)b (49) (50) | Sadece enerjisi azaltılmış sürülebilir meyve veya sebze ürünleri ve enerjisi azaltılmış veya şeker ilavesiz kurutulmuş meyve bazlı sürülebilir ürünler |
”
17) “İşlenmiş patates ürünleri” başlıklı (04.2.6) numaralı kategoriye (E 100) kodlu katkı maddesine ait satırdan sonra gelmek üzere aşağıdaki satırlar eklenmiş, aynı kategoride yer alan (E 338-452) kodlu katkı maddesine ait satır aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“
| E 101 | Riboflavinler | quantum satis | Sadece kurutulmuş patates granülleri ve gevrekleri | |
| E 160a | Karotenler | quantum satis | Sadece kurutulmuş patates granülleri ve gevrekleri |
”
“
| E 338-452 | Fosforik asit—fosfatlar—di-,tri- ve polifosfatlar | (1) (4) | Ön kızartma işlemi yapılarak dondurulmuş ve derin-dondurulmuş patatesler de dâhil |
”
18) “Diğer şekerlemeler, nefes tazeleyici minik şekerlemeler dahil” başlıklı (05.2) numaralı kategoride yer alan (E 960) kodlu katkı maddesine ait üçüncü, dördüncü ve beşinci satırlar ile (E 961) kodlu katkı maddesine ait beşinci satır aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“
| E 960 | Steviol glikozitler | 350 | (60) |
”
“
| E 960 | Steviol glikozitler | 670 | (60) | Sadece enerjisi azaltılmış veya şeker ilavesiz yoğun aromalandırılmış tazeleyici/ferahlatıcı boğaz pastilleri |
”
| “ E 960 | Steviol glikozitler | 2000 | (60) | Sadece enerjisi azaltılmış veya şeker ilavesiz nefes tazeleyici mikro şekerlemeler |